30 Yaş Sonrası Osteoporozu Önleyebilir miyiz?

Konu: 30 Yaş Sonrası Osteoporozu Önleyebilir miyiz?

Osteoporoz, kemiğin mineral ve matriksinin eşit oranlarda azalarak, normal değerlerinin altına inmesi ve buna bağlı olarak kırık riskinin artması ve oluşması halidir.

Kemik yoğunluğu erkeklerde kadınlardan daha fazladır. Ayrıca postmenapozal dönemde kadınlarda hızlı kemik kaybı olduğundan, osteoporoza bağlı kırıklar en fazla kadınlarda görülür. Yaş ilerledikçe kemik yıkımı, kemik yapımını geçerek net bir kemik kaybı ortaya çıkar. Bu kayıp için, osteoblastların yetersizliğinden kalsiyum ve D vitamini eksikliğine, hormanel faktörlerden fiziksel aktivitenin azalmasına kadar pekçok neden sıralanmıştır.

Yapılan araştırmalarda 30’lu yaşlara kadar kemik yapımının, yıkımından daha hızlı olduğu saptanmıştır. Bu da bize kemik kütlesini arttırmak için yeterli zamanınız olduğunu gösterir.

Çocukluk dönemlerinde kalsiyumdan zengin beslenme ve spor yapılmamışsa bile, daha sonraki yıllarda düzenlenen beslenme ve egzersiz programları ile bu sorunun üstesinden gelinebilir.

Bazı faktörler, osteoporozu artırmaktadır. Bunlardan ilki genetik faktörlerdir. Ufak, tefek ince yapılı, mavi gözlü, sarışın kişilerde daha yüksek oranda osteoporoza yakalanma riski vardır ve bu risk faktörü değiştiremeyecek bir faktördür. Beslenme, osteaporozun önlenmesinde önemli bir rol oynar. Alkol, sigara, kahvenin aşırı tüketimi bazı ilaçlar (kortizon vs ) osteoporoz oluşumunu artırırlar. 30 – 40 yaşları arasında günde 1000 – 1200 mg kalsiyuma ihtiyaç vardır. Bir bardak sütde 200-250 mg Ca bir kase yoğurtda 250 mg Ca olduğunu düşünürsek, hergün bir bardak süt, bir kase yoğurt, yeşil sebze yiyerek yaklaşık 1000 mg Ca alabiliriz. Eğer kemik kütlemizi arttırmak istiyorsak bunlara ilaveten 500 mg Ca, ek olarak almalıyız, ve bu alımın en uygun saati de akşam saatleridir.

Beslenmenin yanısıra egzersizin osteoporozun önlenmesinde çok önemli rolü olduğu saptanmıştır. Tekrarlayan aerobik, yürüme, koşma, dans gibi yük veren egzersizle kemik yoğunluğunu arttırmaktadır. Özellikle sırt ağrısı olanlarda, sırt kaslarına ekstansiyon egzersizleri yaptırmalı, çevresindeki kaslar güçlendirilerek omurgalara destek verilmeli, karın kasları ve solunum kasları güçlendirilmelidir.

Demek ki, eğer 30 – 35 yaşlarında iseniz, beslenmeye dikkat ederek, günde 1000 mg Ca alımını göz önüne alarak, alkol sigara ve içkiyi kısıtlayarak ve dengeli egzersiz yaparak osteoporozun önüne geçebilirsiniz.

40’lı yaşlara geldiyseniz bunların yanısıra hormonal açıdan da düzenli kontrol altında olmalısınız, çünkü menopoz sonrası serum östrojen değerlerinin düşmesi ile kemiklerde depolanan kemik hücreleri ve kalsiyum seruma verilerek bu açığa engel olmaya çalışılan osteoporoza da neden olur.Bu dönemdeki kadınlarda öykülerinde kansere öncü olaylar yoksa, aile ve soy öyküsünde kanser yoksa, ve sigara içilmiyorsa östrojen verilerek osteoporoza engel olunmaya çalışılır.