Romatoid Artrit;
- Görülme sıklığı yaşla artar, K/E: 2-3/1
- Etyolojide genetik, cinsiyet ve seks hormonları, infeksiyonlar, ısı şok proteinleri, beslenme, meslek suçlanmış.
RA’de tutulum:
- Özellikle orta- küçük eklemler tutulur.
- Ortaya çıkan ağrı ve deformitelere bağlı olarak kas ve tendon aktif çalışımı bozulur, atrofiler ortaya çıkar.
- El fonksiyonlarının kaybı en önemli fonksiyon kaybıdır.
- Kalça tutulumu ile oturup kalkmada, diz tutulumu ile merdiven ve yürümede zorluk oluşur.
- Özellikle sabah ortaya çıkan tutukluk tipik bulgudur.
- Kaba kavrama bozulur, el deformitesi ilerledikçe ince kavrama da etkilenir.
Tutulan eklemler:
- El-el bileği- Butonniere deformitesi, kuğu boynu deformitesi, fleksör tenosinovit, karpal tünel sendromu, deve hörgücü,
- Dirsek: Ekstansiyon kısıtlılığı, ulnar tuzak nöropatisi, olekranon bursit
- Omuz: ACE tutulumu, rotator kaf zayıflaması ile humerus sublüksasyonu
Tedavi:
- Semptomatik medikal tedavi: Analjezik, antiinflamatuar,
- Baz medikal tedavi: Etyolojiye yönelik
- Koruma önlemleri: Spesifik işler için mümkün olan en büyük ve en güçlü eklemlerinizi kullanınız. Cisimleri vücudunuza yakın taşıyınız. Cisimlerin ağırlığını değişik eklemlerinize dağıtınız. Cisimleri iki elinizle tutarak taşıyınız. Çalışma alanlarınızı, en çok kullandığınız cisimleri en kolay ulaşacağınız yere koyarak planlayınız. Uygun cihaz ve yardımcıları kullanınız. Uzun süre sabit pozisyonda durmaktan, elleri ve parmakları fleksiyon ve ulnar deviasyon pozisyonunda zorlamaktan, eli ve bileği laterale deviye edecek kuvvetlerden, parmakların volar yüzüne basınç uygulamaktan, aşırı sıkmayı gerektiren aktivitelerden, baş parmak ucuna sabit kuvvet uygulayacak pozisyonlardan sakınılması gerekir.
Fizik tedavi:
- Akut dönemde; fonksiyonel pozisyonda istirahat, soğuk uygulama, izometrik egzersizler, günde iki kez 10 tekrarla ROM egzersizleri, kronik dönemde daha sık tekrar,
- Kronik dönemde: Sıcak uygulama, germeler, güçlendirme egzersizleri (haftada üç kez 6 saniye tutup 10 saniye gevşetilen 6 tekrar), yorgunluk sınırında ağırlıkla çalışma.
Rehabilitasyon:
- Amaç: Kişinin ihtiyaç ve sorunlarına mümkün olduğunca en üst düzeyde cevap vermek.
- RA’de yaşam kalitesini bozan ve rehabilite edilmesi gereken sorunları ortadan kaldırmak.
Ankilozan Spondilit:
- Asimetrik ve özellikle alt ekstremiteyi tutan inflamatuar artrit ve/veya
- Sabah tutukluğu ile ortaya çıkan, hareketle azalan, 3 aydan uzun süren bel ağrısı
- Inflamatuar Artrit
Inflamatuar bel ağrısı
- 40 yaşından önce sinsi başlangıç
- En az 3 aydır mevcut
- İstirahatle artan
Öneriler:
- Her gün sabah ve akşam sert bir yatakta yüzüstü 20 dakika yat
- Gün içinde sıkça derin nefes al
- Postürünün farkında ol
- Egzersizlerini düzenli yap