Diz eklemi, ayakta durma ve yürümemizde ağırlığımızı taşımada önemli görevleri olan vefakar ve cefakar eklemlerimizden biridir.
Diz eklemini destekleyen ve koruyan yapıların başında menisküslerimiz gelir. Menisküsler alt bacak ve üst bacak kemikleri arasındaki basıncı dağıtmaya, esnekliği arttırmaya yardım eden yapılar olup, iç ve dış menisküs olmak üzere her dizde 2 şer adet bulunur.
İç menisküs yarım ay (C), lateral menisküs çember (O) biçimindedir.
Dizdeki sıkıştırıcı, rotasyonel ve makaslama kuvvetleri ile menisküs yırtılır. İlk zorlamada sağlam bir menisküsün tam yırtılması seyrektir, çoğunlukla tekrarlayıcı travmalarla yırtık büyür.
Risk Faktörleri:
- Laksite
- Kas zayıflığı
- Kötü fistür
- Obezite ( şişmanlık)
- Spor travmaları
- Ağır işlerde çalışma v.s
Dış menisküs daha hareketli olduğundan iç menisküs yırtıklarına daha sık rastlanır. Hastanın şikayetleri, yırtılan menisküsten değil, yapışma yerlerinin gerilmesi, yırtılması, ödem dolayısıyla çevredeki duyarlı dokuların uyarılması ile ortaya çıkar.
Ağrı genellikle şiddetli ve anidir. Diz şişer, bazen kilitlenebilir, diz tam olarak açılmayabilir, çevre kaslarda güçsüzlük ve kasta incelme oluşabilir.
Menisküs yırtığı tanısı, klinik muayene MRI veya artoskopi ile konulur. Diz kilitlenmesi dışında menisküs yanıltılmalarının tedavisi acil değildir.Kilitlenmiş diz 24 saat içinde açılmalıdır. Kilitlenme yoksa, rehabilitasyon programına başlanmalıdır. Ödemin kaldırılması için ilk 24 –36 saat buz uygulaması yapılır ve kas zayıflığını önlemek için dirençli egzersizlerin uygulanmasına geçilir. Hasta dizinin üzerine ağırlık vermekten kaçınmalı, koltuk değnekleri kullanmalıdır.Kanlanma bölgesine uzanmayan, büyük yıktıklar artroskopi ile tamir edilir.
Artroskopi sırasında, izometrik egzersizlere ikinci gün başlanır. Egzersizler günde 3-4 seans olmak üzere 10-15 dakika yapılmalıdır. Egzersiz hastanın durumuna göre düzenlenir. Yaklaşık 2-2.5 ay tedavi programına devam edilir.